Çerkes Soykırımı 161. Yılında Samsun’da Anılıyor

21 Mayıs 1864 Çerkes Soykırımı ve Sürgününün 161. yılı, Türkiye'nin dört bir yanından Çerkes derneklerinin katılımıyla Samsun’da düzenlenecek anma programıyla yad edilecek.

Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) ve Samsun Çerkes Derneği tarafından organize edilen 21 Mayıs 1864 Büyük Çerkes Soykırımı ve Sürgününün 161. yıl anma programı, Türkiye genelindeki Çerkes derneklerinin katılımıyla 24 Mayıs Cumartesi günü Samsun’da gerçekleştirilecek.


“Samsun, Sürgünün Sessiz Tanığıdır”

Konuya ilişkin düzenlenen basın toplantısında konuşan KAFFED Genel Başkanı Ünal Uluçay, Çarlık Rusya ile Çerkesler arasında 308 yıl süren savaşın ardından 21 Mayıs 1864’te tüm Kafkas halkının sürgün edildiğini belirtti.


Uluçay, “Samsun, sürgünde en çok can kaybı verdiğimiz kıyıdır. Bugün diasporada yaşıyoruz çünkü nüfusumuzun dörtte üçü soykırım ve sürgünde hayatını kaybetti.” dedi. 



Samsun Çerkes Derneği Başkanı İlhan Ayrancı da, “Köhne teknelerle yola çıkanlardan 500 bin kişi hayatını kaybetti. Samsun sahilleri bu acının sessiz tanığıdır.” diyerek anmanın önemine dikkat çekti.


Anma Etkinlikleri Gün Boyu Sürecek

Etkinlikler, saat 13.00'te Samsun Büyükşehir Belediyesi Kültür Sanat Merkezi’nde konferans ve sergiyle başlayacak, ardından Çobanlı İskele’de kortej yürüyüşü, tiyatral gösteriler, ağıtlar ve Nart Ateşi yakımı ile gece geç saatlere kadar sürecek.



24 Mayıs 2025 Anma Programı Akışı

Konferanslar ve Sergi

Yer: Samsun BŞB Kültür Sanat Merkezi – Küçük Salon

13:00 – 15:00

Prof. Dr. Önder Duman: “Sürgün Günlerinde Çerkesler ve Samsun”

Zeki Beştepe (Sanatçı-Modacı): “Diaspora Kültüründe Soykırımın İzleri”


Yer: Sergi Salonu

13:00 – 16:00

Zeki Beştepe Beşto: “Etnografik Hissedİşler II” Sergisi


Kortej ve Törenler

Toplanma: Çobanlı İskele Meydanı – 17:00

Yürüyüş Başlangıcı: 17:30

Atlı kortej eşliğinde yürüyüş

Karadeniz’e siyah çelenk bırakılacak


Tiyatro ve Sahne Gösterileri

Başlangıc: 19:00

Açılış: Bje, Adigece ve Abazaca dualar

Tiyatro grubu mezar taşı nöbeti

Protokol konuşmaları ve görsel yansımalar

Gemiden “sürgün temsili” iniş mizanseni

Yistambılak’o Ağıdı, Samsun Sahili Ağıdı, Sürgün Videoları

Nart Çocuk Kulübü’nün Sürgün Andı ve Şiş Nani Ağıdı


Nart Ateşi ve Final Töreni

21:40

Meşaleli yürüyüş ve Nart Ateşi yakımı

Kum altına gömülü mezar taşlarının çıkarılması

Tiyatro topluluğunun kapanış mizanseni

Nart Çocuk Kulübü’nün denize karanfil bırakması


Tüm Samsun Halkı Davetli

Organizasyon Komitesi Başkanı Rahşan Erdoğan Yılmaz, bu programın sadece Çerkesler için değil, insanlık tarihi açısından da önemli bir anma olduğunu belirterek, “Bu bir halkın yok oluş değil, yeniden var oluş hikâyesidir. Sadece Çerkesler değil tüm Samsunlular davetlidir.” dedi.